Gerrit Gijsbertus de Bruin (19)

Geboren: 1 december 1924 te Sliedrecht
Overleden: 30 september 1944 te Kieritzsch

Adres: Wilhelminastraat 11 (oorspronkelijke woning is gesloopt)

Gerrit Gijsbert – Gert – de Bruin (1948) is de zoon van een broer (Teun) van de omgekomen Merwedegijzelaar Gerrit Gijsbert de Bruin (1924). Gert, die is vernoemd naar zijn in 1944 overleden oom, vertelt op 8 september 2015 het volgende verhaal:
“Mijn oom Gerrit was de jongste in een gezin van vier kinderen. Een nakomertje en daarmee min of meer de lieveling van mijn grootouders. Op 16 mei 1944 pakten de Duitsers Gerrit op toen hij aan het werk was in de machinefabriek aan de Industrieweg in Sliedrecht. Gerrit was toen 19 jaar en woonde als enige van de kinderen nog thuis in de Wilhelminastraat (destijds op last van de Duitsers Noordsingel geheten). Gerrit werd naar de verzamelplaats bij de Grote Kerk in Sliedrecht gebracht. Volgens de verhalen die ik heb gehoord, heeft mijn oma hem daar nog opgezocht om hem een pakketje met spullen te overhandigen. Of dat gelukt is weet ik niet. Gerrit werd afgevoerd naar Kamp Amersfoort. Na enige tijd kregen mijn grootouders een brief waarin stond dat er een koffer met spullen gebracht moest worden, omdat Gerrit op transport naar Duitsland gesteld zou worden. Mijn opa is er zelf heen geweest om de koffer te brengen, maar hij kreeg zijn zoon er niet te zien.

Op 6 juli 1944 is Gerrit met de andere gijzelaars op transport naar Duitsland gesteld. Hij verbleef er eerst in kamp Schkopau en later in De Kippe te Lippendorf. Een neef van mij heeft nog de briefkaart die Gerrit vanuit Duitsland naar huis heeft gestuurd. Dat moet dan vrij snel na zijn aankomst daar geweest zijn, want op 30 september 1944 is hij al overleden, naar verluidt aan longontsteking. In oktober 1944 is hij in Duitsland begraven. Vijf jaar later – in november 1949 – vond de herbegrafenis plaats op de Algemene Begraafplaats in Sliedrecht waar Gerrit sindsdien een oorlogsgraf heeft.

Zelf ben ik in 1948 geboren, heb mijn oom en naamgenoot dus niet gekend. Wel hing er bij ons thuis – net als bij opa en oma en de broer en zuster van mijn vader – een foto van oom Gerrit aan de muur. Naarmate ik ouder word, merk ik dat mijn interesse in de geschiedenis en wat er destijds is gebeurd toeneemt. Maar helaas is er niemand meer om er naar te vragen.”

De tekst op de briefkaart (zie foto op deze pagina) die Gerrit de Bruin in september 1944 naar zijn zus en zwager in Sliedrecht stuurde, luidt als volgt:

G.G. de Bruin, no. 757
A.E.Z. – A.S.W. 10 Böhlen bij Leipzig. Holländer Lager Deutsland
(poststempel: Böhlen IKF Leipzig 21.9.44.-16)
Lippendorf, 3 sept. 1944.

Beste Zuster en Zwager,
Met deze bericht ik U dat ik nog gezond ben in de hoop van jullie en de anderen ook nog. Het is wel lang geleden dat we elkander gezien hebben maar vergeten heb ik je niet. Ik heb al reeds eerder naar jullie geschreven maar die kaart is bepaald niet aangekomen. Op het ogenblik is het zondagmorgen en het is robberig weer. De ene tijd is het hier erg warm en dan kan je het weer niet harden van de kou vooral de nachten zijn erg koud. Hoe gaat het op het ogenblik met je, Leen, heb je nog dikwijls last van maagpijn of nu niet meer, want als ik me goed herinner was je nog in de Ziektewet hè toen ik vertrok. Nou het is maar goed dat jij hier niet zit want dat eten van hier is goed voor zeer gezonde magen. Het heeft wel lang geduurd voor ze thuis tijding gekregen hebben maar ik ben nu toch blij dat ze nu tijding gehad hebben. Ik vind het jammer dat het zo lang aangelopen is maar ja, daar was nu eenmaal niets aan te doen. Ik hoop dat Moeder er niet onder geleden heeft, je laat ze maar veel naar je toe komen hoor Mag om kousen te stoppen dat geeft wat afwisseling. Wanneer je deze kaart ontvangen hebt dan hoop ik wat meer gehoord te hebben van thuis en van jullie ook, want 1 brief in 6 weken is niet veel. Verders mag je gerust ook wat in een pakket doen zoals spek en vet enz. want die zouden we hier met vreugde ontvangen. Het adres van hierboven is goed, daar kun je ook terugschrijven. Verder geen (bijzonderheden) de hartelijke groeten van jullie broer Gerrit.

Op 18 september 2021 heeft burgemeester Jan de Vries in aanwezigheid van een groot aantal nabestaanden een struikelsteen voor Gerrit de Bruin gelegd. De steenlegging zou eigenlijk in november 2020 plaatsvinden, maar kon toen vanwege de coronamaatregelen niet doorgaan. Neef en naamgenoot Gert de Bruin (links op foto 2) hield een toespraak en nicht Gerrie Lekkerkerker legde namens de familie de witte roos bij de steen voor haar oom.